آثار و برکات تلاوت سوره سبأ

۱٫ ایمن شدن و فرو ریختن ترس
در برکات این سوره از رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله وسلم نقل شده: هر کس سوره سبأ را بنویسد و بر خود بیاویزد هیچ حیوان و جنبنده آزار دهنده ای به او نزدیک نمی شود و اگر نوشته این سوره را بشوید و از آن بنوشد و مقداری از آن را بر خود بپاشد، اگر از چیزی می ترسد، ایمنی یافته و ترسش می ریزد و اگر صورتش را با آن بشوید نیز ترس و هراسش از بین می رود.
پاورقی ۴٫ تفسیرالبرهان، ج۴، ص ۵۰۴٫

شأن نزول و محتوای سوره سبأ

بحثهاى این سوره که به مناسبت شرح سرگذشت قوم سبا به نام سبا نامیده شده ناظر به پنج مطلب است:
۱٫ مساله توحید و قسمتى از نشانه هاى خداوند در عالم هستى، و صفات پاک او از جمله توحید ربوبیت و الوهیت.
۲٫ مساله معاد که از همه مسائل در این سوره بیشتر مطرح شده.
۳٫ مساله نبوت انبیاى پیشین و مخصوصا پیامبراسلام و پاسخ به بهانه جوئیهاى دشمنان درباره او، و بیان پاره اى از معجزات انبیاى سلف.
۴٫ بیان بخشى از نعمتهاى بزرگ خداوند و سرنوشت شکرگزاران وکفران کنندگان، ضمن بیان گوشه اى از زندگى سلیمان و قوم سبا.
۵٫ دعوت به تفکر و اندیشه و ایمان و عمل صالح.

داستان سوره سبأ

داستان قوم سبأ
فَقَالُواْ رَبنَا بَاعِدْ بَیْنَ أَسْفَارِنَا وَظَلَمُواْ أَنفُسَهُمْ فَجَعَلْنَاهُمْ أَحَادِیثَ وَمَزقْنَاهُمْ کُل مُمَزقٍ إِن فِى ذَلِکَ لَأَیَاتٍ لِکُلِ‏ صَبارٍ شَکُورٍ
/پاورقی . (سوره سبأ آیه ۱۹)./
پس (قوم سبأ به ناسپاسى) گفتند: پروردگارا! میان سفرهاى ما فاصله بیانداز و بر خویشتن ستم کردند، پس ما آنان را موضوع داستان‏هایى (براى عبرت دیگران) قرار دادیم و آنان را به کلى پراکنده و متلاشى کردیم، همانا در این (ناسپاسى آنان و قهر ما) نشانه‏هایى (از عبرت) براى هر صبر کننده و شکرگزارى وجود دارد.
چنانکه از این آیات و برخى روایات استفاده مى‏شود، قوم سبأ، جمعیتى بودند که در جنوب جزیره عربستان زندگى مى‏کردند و تمدنى عالى و درخشان داشتند.
این منطقه رودخانه مهمى نداشت و آب باران در دشت به هدر مى‏رفت، لذا مردم به فکر افتادند که سد بزرگى بسازند و آب را پشت آن ذخیره کنند. در انتهاى یکى ار دره‏ها، در کنار شهر مَارِب، سد خاکى عظیمى ساختند که به همین نام مشهور شد.
آب خروجى از این سد باعث آبادانى دو طرفِ رودى شد که از پاى سد جارى بود و روستاهاى بسیارى با باغستان‏ها و کشتزارهاى زیبا در دو طرف آن پدیدار گشت. فاصله این روستاها با یکدیگر بسیار کم و تقریباً به هم متصل بود و وفور نعمت همراه با امنیت، محیطى مرفه را براى زندگى آماده ساخته بود، اما آنها خدا را به فراموشى سپردند، به فخر فروشى پرداختند و به اختلافات طبقاتى دامن زدند. اغنیا مایل نبودند که افراد کم‏ درآمد، همانند آنان و یا همراه آنان در رفت و آمد میان این مناتطق باشند و مى‏خواستند این امتیاز براى آنان باشد.
چنانکه در تاریخ آمده است موش‏هاى صحرایى به دیواره این سد خاکى حمله کردند و آن را از درون سست کردند، چنانکه با جارى شدن یک سیلاب عظیم، دیواره سد شکست و سیل عظیمى جارى شد که تمدن عظیم سبأ را در زیر گِل و لاى مدفون ساخت. سیلى که به قول قرآن، از آن سرزمین آباد، جز درختان تلخ أراک و شور گز و اندکى درختان سدر چیزى به جاى نگذاشت.
فارسلنا علیهم سیل العرم و بدلناهم بجنتیهم جنتین ذواتى اُکلٍ خمط و أثل و شى‏ء من سدر قلیل